Čestično zagađenje.

[stefan]

ÄŒestično zagaÄ'enje


Svojom delatnošću čovek je izmenio prvobitni sastav atmosfere, zemljiÅ¡ta i vode. ZagaÄ'ujuće materije iz mnogih izvora zagaÄ'enja, neizbežnih pratilaca urbanog života, u obliku gasa, dima, praÅ¡ine, pepela, čvrstog otpada i otpadnih voda ubacuju se u vazduh, zemljiÅ¡te i vodu menjajući ih.
Ugroženi su čovekovo zdravlje i njegova životna sredina jer nisu uspeli da se prilagode promenama. Javlja se niz obolenja koja u osnovi nisu nova, ali su postala dominantna i u vrhu liste uzorka smrti.
U 10 vodećih zemalja Evrope oko 20% svih uzroka smrti pripada malignim bolestima, od čega 1/3 respiratornom sistemu. 10% smrtnosti nastaje usled akutnih respiratornih infekcija. Povećan je broj obolelih od anemija, alergija, imunoloskih, genetskih i neurotskih poremećaja, poremećaja metabolizma. Put unoÅ¡enja zagaÄ'ujućih materija u organizam je inhalacijom, ingestijom i transkutano. Zna se da izloženost putem inhalacije zavisi od koncentracije zagaÄ'ujucih materija, dužine izloženosti, fizičke aktivnosti, uzrasta i pola.Izloženost putem ingestije je manje razraÄ'ena jer bi se za svaku vrstu hrane morao računati unos za životni vek, ali je sigurno da se konzumiranjem zagaÄ'enih žitarica, voća i povrća kao i zagaÄ'ene hrane životinjskog porekla unose različite toksične materije. Za kancerogene materije nema bezbedne granice vrednosti, dok za nekancerogene postoje definisane vrednosti zahvaljujuci kompenzatornim procesima u izloženom organizmu. Ekonomske Å¡tete su velike. Povećana je toplota zemljiÅ¡ta i smanjena količina padavina. Padaju kisele kise. ZagaÄ'uje se zemljiÅ¡te i plići vodonosni slojevi. Ostećuje se biljni svet a time ometa proces samoprečisćavanja vazduha. Poremećen je lanac ishrane. Brzo nastaje erozija graÄ'evinskog materijala, propadaju spomenici kulture, veće je prljanje stanova, namestaja, rublja. Svaku promenu u sastavu i stanju vazduha, koja prelazi granicu prilagodljivosti ljudskog organizma i dovodi do njegovog obolevanja, nazivamo aerozagaÄ'enjem. Izvori zagaÄ'enja atmosfere naselja su različiti.
To su pre svega procesi sagorevanja uglja i nafte u elektranama, toplanama i individualnim kućnim lozistima , procesi u industrijskim postrojenjima (naftna, hemijska, metalurska, prehrambena), izduvni gasovi saobraćajnih vozila i teÅ¡kih maÅ¡ina, procesi na deponijama otpada i smeća itd. Najčešće zagaÄ'ujuće materije su CO2, CO, SO2, azotni oksidi, razna organska jedinjenja (ugljovodonici, benzoli, freoni), olovo i dr. Do sada je identifikovano viÅ¡e stotina različitih zagaÄ'ujućih materija, a treba istaći mogućnosti stvaranja novih, do sada nepoznatih jedinjenja, pod uticajem sunčevog zračenja i električnog pražnjenja. Na kvalitet vazduha na jednom području, pored koncentracije zagaÄ'ujucih materija iz izvora zagaÄ'enja i udaljenosti izvora, veliki uticaj imaju meteoroloski elementi: stanje vazduÅ¡nog pritiska, pravac i brzina vetra, vrtložna strujanja, odsustvo vetra, vlažnost vazduha, prisustvo magle, količina padavina, temperatura vazduha i temperaturne inverzije. Najveća koncentracija zagaÄ'ujućih materija rasprostire se vodoravno u pravcu vetra. U periodima "tiÅ¡ine" - odsustva kretanja vazduha sve zagaÄ'ujuće materije ostaju u naselju. U donjim slojevima atmosfere vazduh je topliji i kreće se ka gornjim hladnijim slojevima Å¡to omogućava normalnu disperziju. MeÄ'utim u uslovima naglog rashlaÄ'ivanja zemlje dolazi do temperaturne inverzije. Prizemni vazduh je hladniji od onog u viÅ¡im slojevima pa je disperzija onemogućena. Nizak vazdusni pritisak, odsustvo vetra, velika vlaznost vazduha, magla i temperaturna inverzija smanjuju rasprostiranje zagaÄ'ujućih materija u visinu i daljinu, zadržavaju ih u prizemnim slojevima i koncentriÅ¡u u blizini izvora zagaÄ'enja. Može doći do stvaranja "smoga" sa jedinjenjima koja su izuzetno otrovna i opasna po zdravlje ljudi. Nivo koncentracije zagaÄ'ujućih materija utvrÄ'uje se merenjem. Koncentracija zagaÄ'ujućih materija u vazduhu, na odreÄ'enom mestu, kojom se izražava kvalitet vazduha, zove se imisija. Nadležno ministarstvo propisuje granićne vrednosti imisije, obezbeÄ'uje propisno praćenje kvaliteta vazduha u naselju i evidenciju podataka, obezbeÄ'uje praćenje osnovnih meteoroloÅ¡kih elemenata i prati uticaj zagaÄ'enog vazduha na zdravlje ljudi. Cilj kontrole kvaliteta vazduha je zaÅ¡tita zdravlja ljudi, odnosno, utvrÄ'ivanje izvora zagaÄ'enja, utvrÄ'ivanje stepena zagaÄ'enja, utvrÄ'ivanje kretanja zagaÄ'enosti vazduha u toku godine, procena opterećenosti pojedinih lokacija, utvrÄ'ivanje kritičnih situacija u cilju upozorenja javnosti, utvrÄ'ivanje mera zaÅ¡tite.
Podaci dobijeni praćenjem aerozagadjenja su osnov za donoÅ¡enje programa sanacije odreÄ'enog područja. U slučaju prekoračenja graničnih vrednosti imisije, zagaÄ'ivac je dužan da na zahtev odreÄ'enog inspekcijskog organa preduzme potrebne mere da bi se koncentracije Å¡tetnih i opasnih materija svele na propisane granične vrednosti imisije. Najčešće se kontroliÅ¡u imisija SO2 iz grupe nekancerogena i čadj iz grupe kancerogena i ukupne taložne materije. Oni se mogu smatrati indikatorima aerozagaÄ'enja. Sumpordioksid, nastaje kao proizvod sagorevanja sumpora u fosilnim gorivima. To je gas oÅ¡trog mirisa, teži od vazduha. Toksičnost mu se pojačava u uslovima povećane vlažnosti zbog stvaranja sumporne kiseline. Iritira disajne puteve i konjuktive, a pri većim koncentracijama oÅ¡tećuje plućni parenhim i čulo mirisa. Dugo udisanje manjih koncentracija u stanju je da izazove hronično ostećenje disajnih puteva, konjuktiva i gleÄ'i zuba, a neki mu pripisuju kataralne promene sluzokože želuca, menstrualne poremećaje i različite promene u krvnoj slici.
Prema najnovijim saznanjima proizvodi oksidacije SO2 u vazduhu joÅ¡ su toksičniji od samog SO2. ÄŒaÄ' nastaje sagorevanjem fosilnih goriva. To su fine, male čestice veličine oko 5 mikrona. Lebde u vazduhu i ponaÅ¡aju se kao gas. Sadrže toksične i kancerogene materije. Mogu nakupljati i bakterije. Lako prodiru u disajne puteve i ostećuju ih. Taložne materije su delići čvrstog goriva, pepela, ulične praÅ¡ine koji usled svoje težine padaju na zemlju. Dejstvo na organizam im zavisi od porekla i hemijskog sastava, veličine i oblika čestice, zagaÄ'enosti mikroorganizmima. Padavine sa pH vrednošću ispod 5,6 su kisele padavine ("kisele kiÄ'e").







Å ta da uradim?

Sadi drveće.

Å to manje koristi vozila.

Å tedi struju i sve drugo.

Manje kupuj - manje fabrika.

Boravi u prirodi.

Tekst: Dr Zorica Rogozarski Zavod za zaštitu zdravlja Požarevac

[stefan]

Pogresio sam ime topica trebalo je da bude cesticna i druga zagadjenja. :!:

[stefan]

sliku zone pod udarom industrije mozete naci na adresi:http://www.well.org.yu/Mapa%20i%20spisak%20zagadjivaca.htm

[stefan]

Termalno zagaÄ'enje



Sva postrojenja koja ispuÅ¡taju vodu, paru, hemikalije koje u reakcijama oslobaÄ'aju toplotu ili na neki drugi način menjaju okolnu prirodnu temperaturu stvaraju ovu vrstu zagaÄ'enja. Ovde spadaju i pasivni zagaÄ'ivači, tj. ljudske tvorevine koje menjaju temperatutru okoline. To su ogromne povrÅ¡ine pod betonom, brane i ogoljeno od Å¡uma poljoprivredno zemljiÅ¡te... Obe vrste aktivno ili pasivno prave svoju mikroklimu, koja je toliko nesavrÅ¡ena i neusklaÄ'ena sa okolnom prirodom da pravi pomore biljnog i životinjskog sveta. Mora se insistirati da svi aktivni zagaÄ'ivači koriste sisiteme hlaÄ'enja(kanali, kondenzatori pare i sl.) dok kod pasivnih treba izvesti poÅ¡umljavanja, tj. usklaÄ'ivanja sa okolinom. Termalno zagaÄ'enje za sobom povlači veliki niz problema i stoga treba biti shvaćeno krajnje ozbiljno.



Termalno zagaÄ'enje najčešće pogaÄ'a vodene sisteme na tri načina:

1. Smanjuje nivo kiseonika u vodi
2. Ubija organizme osetljive na kolebanja temperature
3. Utiče na hemijske procese, recimo razlaganje materija u vodi...

Ubijanjem samo jedne vrste ili starosne dobi vrste (riblja mlaÄ' osetljiva na promene temperature) destabilizuje se i oÅ¡tećuje čitav ekosistem, a time i skup ekosistema ...biosfera.



Å ta da uradim?


Štedi električnu i svu drugu energiju.

Sadi drveće.


Ne betoniraj, postavljaj ploče po travnatoj stazi...ostavljaj stare panjeve i sve prirodno koliko god možeš.

tekst preuzet sa http://www.well.org.yu/

[stefan]

Mirnodopski incidenti

černobilj, 20 godina posle
25. april 2006. | 09:42 -> 18:04 | Izvor: B92
Kijev -- Pre 20 godina dogodila se černobiljska katastrofa, najveća uklearna katastrofa u istoriji.

Posledice i sada trpi viÅ¡e od 1,5 miliona ljudi koji žive u ozračenoj oblasti. Eksplozija u černobiljskom reaktoru u noći izmeÄ'u 25. i 26. aprila 1986. emitovala je 400 puta viÅ¡e radijacije nego atomska bomba bačena na HiroÅ¡imu.
Do katastrofe je doÅ¡lo usled greÅ¡aka rukovodilaca nuklearke koji su izvodili eksperiment s radioaktivnim izotopima. Nuklearni fizičar Vladimir Ajdačić kaže da je radijacija bila toliko jaka da je posle četiri nedelje stigla čak i do Amerike.  

"Došlo je eksplozije jezgra. To nije bila atomska eksplozija, već čisto hemijska eksplozija, jezgro se praktično raspuklo, a ogromna količina radioaktivnih materija je suknula u atmosferu, više od kilometar u visinu, a vetar je počeo polako da to nosi na sve strane", objašnjava on.

U incidentu je kontaminirano 150.000 kvadratnih kilometara na području Ukrajine, Belorusije i Rusije, zračenju je bilo izloženo najmanje sedam miliona ljudi, od kojih je, prema podacima britanskih naučnika, umrlo ili će umreti izmeÄ'u 30.000 i 60.000.Vladimir Ajdačić kaže da MeÄ'unarodna atomska agencija i Ujedinjene nacije ne žele da priznaju da je toliko ljudi stradalo. "MeÄ'unarodna atomska agencija, koja je eksponat nuklearnog lobija i nuklearnih kompanija, pokuÅ¡avala je na sve načine da smanji taj broj, a konačan broj, prema njima, je oko 4.000 stradalih", kaže Ajdačić.


Od bolesti disajnih organa, krvotoka i nervnog sistema obolelo je oko 70.000 ljudi u kontaminiranim zonama, a broj obolelih od raka Å¡titne žlezde porastao je 10 puta od 1986 godine. Stručnjaci smatraju da je nivo radioaktivnog zagaÄ'enja toliko visok da će u toj zoni normalan život biti moguć tek za oko 500 godina.
kraj citata

Izvor-Savez ekoloških nevladinih organizacija Srbije i Crne Gore "VOLVOX"
Betonski sarkofag oko razruÅ¡enog četvrtog bloka centrale, ispod koga leži oko 180 tona radioaktivnog materijala izgraÄ'en je sa procenom da će izdržati oko 30 godina. Stručnjaci, meÄ'utim, smatraju da je takva procena preterana.
Vlasti Ukrajine saopÅ¡tile su da je novac za izgradnju novog "omotača" oko sarkofaga već sakupljen i da bi izgradnja mogla početi već ovog leta. MeÄ'unarodni černobiljski fond za izgradnju omotača prikupio je oko milijardu dolara od EU, Grupe 8 i same Ukrajine.




 
10 generacija bez neozračene hrane. Mutirani ljudi, životinje biljke. Mutacije od radijacije na deci. Mutacije od radijacije na deci.
Najčešće mutiraju udovi.



Sem katastrofe u černobiljskoj nuklearnoj elektrani, u poslednjih 50 godina bilo je par stotina drugih incidenata o kojima šira javnost zna malo ili nimalo.
Neki od svojevremeno zataškavanih incidenata predstavljali su prave katastrofe izbegnute za dlaku.

PokuÅ¡avajući da izbegnemo zatrpavanje informacijama pretraga je sužena samo na period od 1990 godine do danas...Nema poÅ¡teÄ'enih zemalja.

1990: Osam zaposlenih ozračeno u nuklearnoj elektrani Point Lepreau (Canada)
1990: Otkaz pumpe tokom gašenja u nuklearnoj elektrani Gravelines nuclear power plant (France)
1990: Nestanak struje i mnogo kvarova u nuklearnoj elektrani Dresden (USA)
1990: Cable fire causes loss of control of the position of control rods at Chernobyl nuclear power plant (Ukraine)
1990: Cables for reactor control and protection system supply overheat at Bohunice nuclear power plant (Slovakia)
1990: Failure of reactor core cooling system at Palisades nuclear power plant (USA)
1990: Failure of core cooling equipment at Doel nuclear power plant (Belgium)
1990: 2 workers irradiated during refuelling at Blayais nuclear power plant (France)
1990: Control element discovered damaged at Novovoronezh nuclear power plant (Russia)
1990: Incident and radiation leakage at Leningrad nuclear power plant (Russia)
1990: Flooding of building due to increase of coolant level at Bohunice nuclear power plant (Slovakia)
1990: During refuelling, five cubic meters of radioactive water spilled at the Fessenheim nuclear power plant (France)

1991: Incident and steam leak during refueling at Barsebeck nuclear power plant (Sweden)
1991: Reactor shut-down due to break of control system at Sendai nuclear power plant (Japan)
1991: Steam leakage causes reactor shut-down at Paks nuclear power plant (Hungary)
1991: Eight control rods show delays in emergency shut- down insertion time at Millstone Point nuclear power plant (USA)
1991: Automatic shut-down due to technical problems at Sendai nuclear power plant (Japan)
1991: Technical failure at Yugno-Ukrainskaya nuclear power plant (Ukraine)
1991: Technical failure at Zaporozhe nuclear power plant (Ukraine)
1991: Offsite power failure at Smolensk nuclear power plant (Russia)
1991: Failure of shut-down system during refuelling at Novovoronezh nuclear power plant (Russia)
1991: Incident during refueling at Vogtle nuclear power plant (USA)
1991: Technical failure of shut-down system at Zaporozhe nuclear power plant (Ukraine)
1991: Technical failure causes automatic shut-down at Kalinin nuclear power plant (Russia)
1991: Reactor shut-down due to technical failure at Balakovo nuclear power plant (Russia)
1991: Leak of 190,000 litres of water from cooling system, reactor shut-down at Oconee nuclear power plant (USA)
1991: Failure of cooling system causes automatic reactor shut-down at Kursk nuclear power plant (Russia)
1991: Disfunction of automatic shut-down system at Bilibino nuclear power plant (Russia)
1991: Failure of control system causes reactor shut- down at Kursk nuclear power plant (Russia)
1991: Technical failure at Beloyarsk nuclear power plant (Russia)
1991: Failure of control system during refuelling causes reactor shut-down at Smolensk nuclear power plant (Russia)
1991: Failure of cooling system at Kola nuclear power plant (Russia)
1991: Failure of turbo-generator causes reactor shut- down at Balakovo nuclear power plant (Russia)
1991: Human error causes failure of automatic reactor shut-down equipment at Kola nuclear power plant (Russia)
1991: Technical failure causes automatic shut-down at Balakovo nuclear power plant (Russia)
1991: Technical failure at Kalinin nuclear power plant (Russia)
1991: Technical failure at Kola nuclear power plant (Russia)
1991: Radiation leakage at Kolskaya nuclear power plant (Russia)
1991: Reactor shut-down due to technical failure at Kalinin nuclear power plant (Russia)
1991: Automatic shut-down Balakovo nuclear power plant (Russia)
1991: Ispuštanje radijacije u nuklearnoj elektrani Fukui (Japan)
1991: Pucanje cevi na generatoru za paru izazvao ispuštanje radijacije u nuklearnoj elektrani Mihama(Japan)
1991: Lost of offsite power cause technical failure at "Vermont Yankee" nuclear submarine (USA)
1991: Refuelling accident at Wuergassen nuclear power plant (Germany)
1991: Failure of core cooling system at Belleville nuclear power plant (France)
1991: Power limited due to error between actual and indicated power at Pickering nuclear power plant(Canada).
1991: Flaw in cooling system at Wurgassen nuclear power plant (Russia)
1991: Leakage of radiation at Bilibino nuclear power plant (Russia)


1992: Tehnički otkaz u sistemu za gašenje reaktora u nuklearnoj elektrani Balakovo (Russia)
1992: Curenje reaktora izazvalo je gašenje u nuklearnoj elektrani Darlington (Canada)
1992: Četiri tone teške vode je prosuto u nuklearnoj elektrani Rajasthan (India)
1992: Curenje reaktora izazvalo je gašenje u nuklearnoj elektrani Kola (Russia)
1992: Otkazao je kontrolni kompijuter, u nuklearnoj elektrani Embalse(Argentina)
1992: Tehnički otkaz u pumpnom sistemu u nuklearnoj elektrani Zaporozhe (Ukraine)
1992: Otkaz pumpi za hlaÄ'enje u nuklearnoj elektrani Kozloduy (Bulgaria)
1992: Tehnički otkaz u nuklearnoj elektrani Novovoronezh (Russia)
1992: Požar u nuklearnoj elektrani Kola (Russia)
1992: Curenje radijacije i gašenje reaktora u nuklearnoj elektrani Leningrad (Russia)
1992: Failure of shut-down system at Ignalina nuclear power plant (Lithuania)
1992: Automatic shut-down due to failure of pump system at Kalinin nuclear power plant (Russia)
1992: Failure of automatic shut-down system at Novovoronezh nuclear power plant (Russia)
1992: Technical failure of reactor shut-down system at Kola nuclear power plant (Russia)
1992: Technical failure during refuelling at Kola nuclear power plant (Russia)
1992: Breakdown of cooling system at Novovoronezh nuclear power plant (Russia)
1992: Technical failure at Ignalina nuclear power plant (Lithuania)
1992: Failure of emergency system at Smolensk nuclear power plant (Russia)
1992: Technical failure of cooling system at Hatch nuclear power plant (USA
1992: Tube leak causes a radioactive release of 12 Curies of radioactivity from Tarapur nuclear power station (India)
1992: Reactor shut-down at Kola nuclear power plant (Russia)
1992: Total failure of centralised control system at the Smolensk nuclear power plant (Russia)
1992: Failure of cooling system at Kola nuclear power plant (Russia)
1992: Technical failure at Sizewell nuclear power plant (UK)
1992: Leak in pipe conducting sea water to cooling system at Leningrad nuclear power plant (Russia)
1992: Technical failure of control system at Leningrad nuclear power plant (Russia)
1992: Cracks in cooling system equipment at Brunsbuttel nuclear power plant (Germany)
1992: Failure of shut-down system at Novovoronezh nuclear power plant (Russia)
1992: Fire in electro-generator at St.Alban nuclear power plant (France)
1992: Leakage of radiation due to breakdown of cooling system at Ignalina nuclear power plant (Lithuania)
1992: Radioactive water leakage at Beloyarsk nuclear power plant (Russia)
1992: Leakage of radioactive water at Kola nuclear power plant (Russia)
1992: Two workers contaminated at Dampierre nuclear power plant (France)
1992: Temperature rise in storage pool at Gravelines nuclear power plant (France)
1992: Reactor shut-down due to failure of cooling system at Novovoronezh nuclear power plant (Russia)

1993: Explosion at the Tomsk-7 nuclear complex (Russia)
1993: Reactor shut-down due to breakdown of cooling system at Kola nuclear power plant (Russia)
1993: Failure of control system at Susquehanna nuclear power plant (USA)
1993: Instrumentation and Control failure at Saint Alban nuclear power plant (France)
1993: Refuelling machine malfunctions at the Wylfa nuclear power plant (UK)
1993: Fire at Balakovo nuclear power plant (Russia)
1993: Ispuštanje radijacije iz sistema za nukl. gorivo u nuklearnoj elektrani Perry, (USA)
1993: Curenje u nuklearnoj elektrani Kozloduy, ispuštanje radioaktivne pare u atmosferu, Bugarska
1993: Tehnički otkaz u nuklearnoj elektrani Paluel, podsistem za hlaÄ'enje (France)
1993: Pad sistema za hlaÄ'enje čitava 2 sata, u nuklearnoj elektrani (Russia)
1993: Para visokog pritiska je ubila jednog i ranila još dva radnika u nuklearnoj elektrani Fukushima (Japan)
1993: Prosipanje 18,000 litara teške vode u nuklearnoj elektrani Darlington (Canada)

1994: Slom sistema za hlaÄ'enje u nuklearnoj elektrani Kola , Rusija.

1995: Fire due to leakage of sodium coolant from Monju fast breeder reactor, Japanese nuclear industry attempts to cover up full extent of accident, reactor shut-down


1996: Curenje radijacije zbog ljudske greške i tehničkog otkaza u nuklearnom istraživačkom centru Dimitrovgrad, Rusija.

30.septembar.1999. Incident u fabrici za proizvodnju uranijuma u gradu Tokaimura, Japan. 30 ljudi je ozračeno na mestu jer su proizvodili 7 puta čistiji uranijum od standardnog i time aktivirali lančanu reakciju, fisiju. Radilo se o kompaniji JCO Company, 130 km severoistocno od Tokija, Japanskog najvećeg grada. 70 ljudi je ozračeno. Ovo je drugi incident u toj fabrici za samo 3 godine.

Eh, bar da je kraj, ali ...

Nuklearna energija sa 438 nuklearnih elektrana u 31 zemlji i 366 gigavata instalisane snage, u svetskoj proizvodnji elektricne energije ucestvuje sa 17 odsto. Evropska unija planira kapacitete za proizvodnju 30 procenata, a Francuska iz nuklearnih elektrana dobija cak 80 odsto elektricne energije.



Vojni incidenti

 



SAD ima najveći broj nuklearnih bojevih glava (101140); sledi ih Rusija sa 8.400, Kina sa 390, Francuska i Velika Britinija sa po dve stotine... Sabrana količina nuklearnog oružja dovoljna je za višestruko potpuno uništenje života na zemlji. Zvuči neverovatno, ali broj neispaljenih nuklearnih bojevih glava kojima se izgubio trag izražava se u stotinama!
U NATO terminologiji, vode se kao "Broken Arrows", a istorija ispadanja iz aviona počela je još 1950. godine.

Evo samo nekoliko od stotina incidenata:
27. juli 1956. Posle neuspelog pokušaja sletanja u vazduhoplovnu bazu blizu Suffolka,
B-47 bombarder zabio se u obližnje skladište atomskih bombi. Požar koji je tada izbio ugašen je (po rečima eksperata za bombe) bukvalno nekoliko sekundi pre lančane atomske detonacije i potencijalnog nestanka dobrog dela Engleske.
5. februar 1958. U simuliranoj borbenoj misiji, B-47 sudario se Sa F-86 blizu gradića Savannah u Džordžiji (SAD). Posle neuspelog pokušaja sletanja posada je atomsku bombu od 20 kt odbacila u bliskom priobalnom pojasu Atlantskog okeana.
Bomba nikada nije naÄ'ena.
24.januar 1961. B-52 naoružan nuklearnim bombama doživeo je strukturno pucanje desnog krila i automatski izbacio dve atomke koje su se nalazile u spremištu.
Obe su pale u predgraÄ'e Goldsboroa u Severnoj Karolini.
Iz nekog razloga nisu eksplodirale.
5. decembar 1965. A4 Skyhawk naoružan B54 nuklearnom bombom otkortljao sa palube nosača USS Ticonderoga. lako se incident desio u japanskom priobalnom pojasu, pilot, avion i bomba nikada nisu naÄ'eni.
3. oktobar 1986. Eksplozija u torpednim cevima sovjetske nuklearne podmornice uzrokovala je njeno potapanje 450 km istočno od Bermuda. U okean su otišla i njena dva atomska reaktora, kao i 34 balistička nuklearna projektila srednjeg dometa.
19. septembar 1980. Požar u silosu za Titan II interkontinentalne projektile uzrokovao je eksploziju nekoliko ICBM-ova koji su stajali u stand-by režimu. Na sreću žitelja Arkanzasa, nijedna bojeva glava nije eksplodirala.
10.august 1985.g. eksplozija nuklearnog reaktora ruske podmornice na remontu u bazi pored Vladivostoka mogla je da poprimi katastrofalne razmere da nije bilo jakog vetra koji je radioaktivni materijal oduvao na Tihi okean.
27. Septembar 1991. Prilikom finalnog testiranja novog tipa nuklarnog projektila srednjeg dometa doÅ¡lo je do eksplozije na podmornici Typhoon klase. Nuklearna eksplozija viÅ¡e od 20 atomskih oruÄ'a smeÅ¡tenih u plovilu za dlaku je izbegnuta.

1954. 43 metra pod morem, u blizini Bikini ostrva, namerno je aktivirana termonuklearna bomba 1200 puta jača od one bačene na Hirošimu! Iako su "stručnjaci" procenili da jačina sme da bude 3 do 6 megatona, baceno je 15 mt.
195 km dalje niz vetar, 83 stanovnika ostrva Ronglap su ozračena, a 137 km na istok kontra od vetra su ozračeni ribari...Krater je bio 2000 m širok, a vatrena lopta je zaprepastila 9 vojnika u atomskom bunkeru, 32 km dalje i zatrpala ih žive pepelom. Izvršene su još 23 atomske i termonuklearne probe u tom pojasu i još 43 u blizini!
Pesak na Bikini ostrvu danas sadrži radioaktivni cezium 137, strontium 90, plutonium 239, plutonium 240 i americium 241.

Izmedu 1960. i 1992. g. Francuska je izvela 204 nuklearna testa!!!
17 nuklearnih eksplozija izvedeno je u Sahari 60tih godina, a ostatak u Mururoa arhipelagu, Južni Pacifik. 1995. Francuska počinje novu seriju testiranja u Mururoa arhipelagu, Južni Pacifik.
3 miliona ljudi potpisalo je peticiju protiv, od toga 1200 francuskih naučnika.
Protesti, spaljivanje francuske zastave, nemiri, bojkot francuskih proizvoda... Australija, Japan, USA protestuju... policija hapsi 300 protestanata koji pokušavaju da uruce protest...Brod Grinpisa(Greenpeace) pod imenom Rainbow Warior isplovljava ka ostrvu Mururoa, ali ga 2 puta presreću komandosi.



Pri ovom protestu brod naših je miniran u luci Novog Zelanda od strane tajnog agenta Francuske vlade.
Ministar odbrane Charles Hernu i Admiral Pierre Lacoste, direktor francuske tajne službe su smenjeni.
Bilans:1 poginuli član posade zelenih(fotograf) - nuklearne probe obustavljene.




Stanje u svetu

Najveća opasnost, naravno, preti od kombinacije terorizma i nedovoljno obezbeÄ'enih mini-nuklearki iz arsenala bivÅ¡eg SSSR-a. Desetine hiljada bojevih glava spadaju u odgovornost isto toliko oficira sa platom od stotinak dolara mesečno, Å¡to nije snažan motivacioni faktor za izgaranje na stražarskoj dužnosti. U jednačinu opasnosti moraju biti ukalkulisani i Iran, Severna Koreja, Izrael, Indija i Pakistan. Svaka od ovih zemalja pored atomskog naoružanja poseduje i potencijalni trigger za njegovu upotrebu: u Severnoj Koreji to je njen suludi poglavar koji se ne libi da otvoreno preti zemljama u okruženju i da tera inat Americi; u Indiji i Pakistanu bi potencijalni rat oko KaÅ¡mira sigurno doveo do razmene nuklearnog arsenala (Å¡to su obe vojske svečano obećale jedna drugoj, bez obzira na neÅ¡to blaže tonove političara); Izraelska borbena doktrina bazirana je na atomskoj pretnji kao metodi zastraÅ¡ivanja brojno stostruko nadmoćijih okolnih arapskih zemalja: u slučaju novog rata u kojem bi njihova zemlja počela da gubi, Izraelci se ne bi libili da potegnu atomke. Od svih pomenutih zemalja, najveća misterija je Iran: zemlja o kojoj se na zapadu, i pored intenzivne Å¡pijunaže, malo zna, sigurno poseduje nuklearni potencijal, a u slučaju sukoba izmeÄ'u islamista i progresivnih snaga (i potencijalne američke intervencije) sigurno bi doÅ¡lo do njegove upotrebe.

Stanje kod nas i oko nas

Izvor: Glas javnosti

Perspektive za izgradnju nuklearne elektrane u Srbiji zasad slabe


S obzirom na očekivani nedostatak klasičnih izvora energije do 2020. godine u stručnim krugovima je već niz godina prisutna dilema da li u Srbiji treba graditi nuklearnu elektranu ili ne. Zasad, ograničavajuci faktor pristalicama izgradnje nuklearke ne predstavljaju samo poslovično borbeni borci za zaštitu životne okoline već i Zakon o moratorijumu na gradnju nuklearnih elektrana i impozantna suma od dve milijarde dolara koju je potrebno izdvojiti za realizaciju takvog projekta.
ÄŒeÅ¡ka, Slovačka, MaÄ'arska, Slovenija, Rumunija i Bugarska, koje se nalaze u naÅ¡em okruženju, ili su sa nama povezane vodenim tokovima, imaju značajne i podižu nove kapacitete u nuklearnim elektranama.



BEOGRAD - Iako se vlasti u Srbiji protive gradnji nuklearnih elektrana, Hrvati planiraju da je u bliskoj budućnosti podignu kod Erduta, skoro na samoj granici sa Srbijom, a MaÄ'ari u Pečuju. Odluka o ovim lokacijama joÅ¡ nije definitivna, ali jeste o izgradnji nove nuklearke "Belene" u blizini "Kozloduja" u Bugarskoj. Na oko sto kilometara od naÅ¡e granice već se nalaze dve nuklearke - "Kozloduj" na bugarsko-rumunskoj granici i "PakÅ¡" u MaÄ'arskoj, a malo dalje, na obali Crnog mora u Rumuniji, radi "ÄŒerna voda", dok je na hrvatsko-slovenačkoj granici "KrÅ¡ko".
Ako susedne zemlje ne promene odluku o lokacijama blizu granica, otvara se pitanje da li Srbija može da spreči podizanje nuklearki i na koji bi se propis pozvala.
Saglasnost dve države?
U Ministarstvu nauke i zaštite životne sredine kažu da zasad raspolažu samo informacijama iz hrvatskih medija o izgradnji nuklearne elektrane i pritom se pominje ne samo jedna već četiri lokacije. "Dosad nije stigla nijedna zvanična informacija ili inicijativa od bilo kog ministarstva Hrvatske. Što se tiče Erduta, kao pogranične lokacije koja se pominje, stav Ministarstva je da je gradnja nuklearke u pograničnoj zoni pitanje o kome bi se morala postići saglasnost obe države. Drugim rečima, trebalo bi da budemo konsultovani. Izgradnja takvog objekta sa našeg stanovišta je krajnje sporna", objašnjavaju u ovom ministarstvu.
Stručnjaci iz ove oblasti objaÅ¡njavaju da država uvek traži saglasnost suseda. "Mi možemo da odbijemo Hrvate, ali je pitanje koji su realni razlozi kada u blizini granice sa Madarskom i Bugarskom već imamo nuklearke", objaÅ¡njavaju stručnjaci i dodaju da bi spor o tome mogao da pogorÅ¡a meÄ'udržavne odnose.

Kada je reč o gradnji nuklearki u Srbiji, u Ministarstvu nauke i zaÅ¡tite životne sredine kažu da podržavaju stav Ministarstva energetike da nije predviÄ'ena gradnja ovakvih postrojenja u naÅ¡oj zemlji. U Ministarstvu energetike podsećaju na Zakon o zabrani izgradnje nuklearnih elektrana u Saveznoj Republici Jugoslaviji i Strategiju razvoja energetike do 2015. godine. "Zakon zabranjuje gradnju, a Strategija ne planira izgradnju nuklearnih elektrana u Srbiji", dodaju u ovom ministarstvu.
- Mora se znati da je gradnja nuklearke veoma skupa, a Srbija ima potencijala za gradnju termoelektrana, hidroelektrana, korišćenje obnovljivih izvora energije i povećanje energetske efikasnosti - objašnjavaju u Ministarstvu energetike.
Ugovor o Energetskoj zajednici u jugoistocnoj Evropi predviÄ'a da se elektrane u regionu grade zajednički u viÅ¡e zemalja. To bi možda mogao biti osnov da Srbija, ako već ne može da spreči gradnju opasnih elektrana, razmiÅ¡lja o suinvestiranju kako bi dobila i deo struje, posebno kada se zna da će zbog manjka imati problema 2010. godine.
U Ministarstvu energetike kažu da dosada nisu dobili zvaničan poziv za zajedničku gradnju, ali i da ne planiraju takve investicije.


Izvor: B92
Radioaktivni otpad, intervencija
Beograd: Koalicija zelenih Srbije traži intervenciju meÄ'unarodnih ustanova zbog pojave radioaktivnog otpada u timočkom kraju, 80-tih.

Oni kažu da je zbog toga stanovnicima tog kraja drastično ugroženo zdravlje. To je nastavak priče o radioaktivnom otpadu za koji postoje ozbiljne sumnje da je uvožen i spaljivan u borskoj topionici tokom osamdesetih godina.
Magistar Nada Ajdacic, nekada zaposlena u Institutu Vinča, dugo nije želela da priča o dešavanjima iz 1989 godine kada je zbog objavljivanja podataka o drastično povećanoj radioaktivnosti u borskoj reci, otpuštena iz Instituta u Vinči.
Ona kaže da je sve počelo joÅ¡ 1979. godine, kada je prvi put konstatovana povećana radioaktivnost u timočkom kraju, meÄ'utim, ni tada nije smela da objavi podatke o tome. 1989. godine u Borskoj reci ispitivala je radioktivnost zajedno sa svojim kolegom Miljenkom Martićem, koji je posle toga takoÄ'e otpuÅ¡ten sa posla.
Nada Ajdačić spominje da je pri dolasku na ispitivanje u Bor, predstavljena kao član ekipe iz HidrometeoroloÅ¡kog zavoda, i njoj tada nije bilo jasno zbog čega. "Osoba koja nas je provodila kroz Bor je rekla da je to tako zato Å¡to drugačije ne bi smo mogli da uÄ'emo... Jer su drugi ljudi iz Vinče imali kart blanÅ¡ za ulaz u Bor, oni koji i sada i onda poriču da ima radiokontaminacije"
Miroslav Pajić, iz EkoloÅ¡kog pokreta u Boru, kaže da postoji velika sumnja da se i danas kao i ranije uvozi radioaktivni otpad koji se preraÄ'uje u borskoj topionici i da je to razlog ugroženog zdravlja tamoÅ¡njeg stanovniÅ¡tva. "Mi sumnjamo da se u Boru u okviru topljenja naÅ¡ih domaćih koncetrata uvoze i koncetrati koji se tamo mogu dobiti gotovo džabe i koji potiču iz nuklearnih elektrana. Vi i u tim zemljama tamo, morate da menjate delove tih postrojenja koji su uraÄ'eni od bakra, oni se donose kod nas i pretapaju kao izmrvljeni bakar, a on je radioaktivan jer potiče iz radioaktivnih sredina", izjavio je Pajić.
Miroslav Nikcević, direktor Uprave za zaštitu životne sredine, demantuje da je radioaktivni otpad spaljivan u Boru, i ne vidi razlog da se ceo slučaj ponovo ispituje jer to mnogo košta.




Odakle su pristizali koncentrati

Bor: Ko je profitirao a ko je nastradao zbog radioaktivnih tovara koji su krajem osamdesetih plovili srpskim Dunavom.

Kada su instrumenti avgusta meseca 1989. godine registrovali značajno povećanje radioaktivnosti nad Beogradom, kao i to da je utvrÄ'eno da je talas naiÅ¡ao sa istoka, postavilo se pitanje tovara broda Barbara Blomberg koji je krstario srpskim vodama Dunava, ali i sumnjivih koncentrata sa broda Unija stacioniranog u luci Bar.
I dok se o brodu sa Dunava samo nagaÄ'alo gde je tovar zavrÅ¡io, za prljave koncentrate portugalskog porekla sa broda Unija, nije bilo sumnje. Jedan od bivÅ¡ih rukovodilaca RTB Bor Milija Grujičić kaže da je pretapanjem koncentrata sa Unije u borskoj topionici, na grad palo viÅ¡e od 500 kilograma žive, ali i to da je u koncentratu bilo arsena i talijuma. Po njegovim rečima nije uraÄ'ena analiza na radioaktivnost.
Danas sagovornik ističe da je koncentrat sa Unije išao preko beogradskog Geneksa. "Zna se da je uvoznik ovog materijala bio Geneks koji je taj materijal uvezao za potrebe RTB Bor", kaže Milija Grujičić.
Po njegovim rečima, za topljenje ovakvog koncentrata mnogi su bili nagraÄ'eni dok su oni koji su se ovakvom, prljavom poslu suprotstavili, proÅ¡li pravu golgotu: "Neko je tada poslat u London da i ubuduće brine o snabdevanju koncentratom za RTB Bor, neko je odmah imenovan za generalnog direktora RTB BOR, neko je upućen za delegata u SSSR, a neki su se vinuli u sam vrh vlasti."
Posao sa prljavim koncentratima pretopljenim u Boru, detaljno je istraživao i Božidar Bogdanović, inženjer borske topionice: "Koncentrat sa živom je isporučila američka polumafijaška firma Mark Ric, a uvoznik je bio Geneks iz Beograda."
Na pitanje B92 ko je profitirao nakon ovog posla, Bogdanović kaže: "Magistar Nikola Šainovic je napredovao raketnom brzinom, od pomoćnika generalnog direktora RTB Bor do ministra i predsednika Vlade Srbije, a kasnije je postao i predsednik komisije za nuklearnu energiju. Službenik komercijale koji je potpisao ugovor u ime RTB Bor, Ninoslav Cvetanović je postao generalni direktor RTB BOR. Kilibarda je napustio RTB Bor i postao predstavnik firme Mark Ric u Londonu. Dr Filimonović iz Zaječara koji je u skupštini pravdao uvoz koncentrata postao je ministar zdravlja. Geneks su ubrzo napustili Stanoje Barlov, Miša Perovic i Zoran Drakulić i postali direktori filijala firme Mark Ric."
Oni koji su se suprotstavili ovakvim poslovima su imali drugačiju sudbinu. "Dragutin Milanović je smenjen sa mesta direktora borske filijale Jugoinspekta zato Å¡to je odbio da zameni uzorke koncentrata i insistirao da se ceo koncentrat ispita na radioaktivnost. Iako je imao zavrÅ¡enu viÅ¡u geoloÅ¡ku i metalurÅ¡ki fakultet, dobio je reÅ¡enje radnika sa osnovnom Å¡kolom. Iz Instituta u Vinči izbačeni su Nada Ajdačić i Miljenko Martić, Milija Grujičić je izbačen sa mesta pomoćnika generalnog direktora za komercijalu, stavljen u izolaciju sve do penzije. Pokojni novinar MiÅ¡a Lazarević bio je izložen strahovitom pritisku zbog pisanja u dnevnoj Å¡tampi. Svetlana Bjelogrlić iz Bora je takoÄ'e doživela ogromna maltretiranja zbog izveÅ¡taja", kaže Bogdanović.
Izvor: B92







Uskoro izveštaj Vlade po ovom pitanju.





Å ta da uradim?

Širi informacije dalje i glasaj protiv, jer ne želiš da budeš



Milion Evropljana protiv nuklearne energije

Å irom Evrope u toku je kampanja: Milion Evropljana protiv nuklearne energije.
Koalicija od preko 200 evropskih nevladinih organizacija, sakupila je više stotina hiljada potpisa kojima se zahteva prestanak korišćenja nuklearne energije u celoj Evropi.
Cilj kampanje je da se sakupi milion potpisa i preda evropskim liderima ove jeseni.

Peticiju možete potpisati na internet sajtu: www.million-against-nuclear.net

tekst preuzet sa http://www.well.org.yu

[stefan]

Å ta i kako se Å¡titi?


 

B IOLOGIJA OÄŒUVANJA - KONZERVACIJA

Bavi se složenim problemom očuvanja staništa i vrsta.
Cilj je shvatiti kako čovek utiče na biodiverzitet (raznolikost živog sveta) i obezbediti moguća rešenja na obostranu korist čoveka i ostalog života na planeti.
Jedan od načina je stvaranje zaštićenih oblasti i koridora koji ih povezuju.
Sve vrste zahtevaju minimum staništa da bi opstale,a zaštićene oblasti upravo to pružaju.
MeÄ'utim postoje vrste sa velikim radijusom kretanja kojima ovaj prostor nije dovoljan. Zbog toga se prave koridori koji povezuju viÅ¡e zaÅ¡tićenih oblasti u jednu celinu.
Savetuje se da i koridori i zaštićene oblasti budu okružene tampon zonama, najčešće prirodnim preprekama, koje bi omogućile nesmetano kretanje i uznemiravanje vrsta.
Zato je unapreÄ'enje konzervacije i edukacija o njoj presudna za sve.


Prvi zadatak jeste evidentiranje broja vrsta na teritoriji Srbije, evidentiranje zajednica, evidentiranje staništa i evidentiranje predela.

Drugi bitan zadatak je vrednovanje pojavnih oblika biodiverziteta, stavljanje pod zaštitu najvrednijih delova i preduzimanje mera za njihovo očuvanje i mera oporavka.



Biodiverzitet - biološka raznovrsnost

Spadamo u retke evropske države koje nemaju publikovanu nacionalnu floru i faunu.
Do sada je naučno obraÄ'ena i u vidu svezaka nacionalne flore publikovana samo grupa vaskularnih biljaka, kao i jedan tom algi.
Publikovane su Crvena Knjiga Vaskularne Flore Srbije i Crvena Knjiga Dnevnih Leptira Srbije.

Naš Centrar će kroz svoje aktivnosti doprineti istraživanju i prezentaciji biodiverziteta Srbije.

Predmet našeg interesa su:
- specijski biodiverzitet (taksonomija i nomenklatura),
- biodiverzitet zajednica (sintaksonomskih jedinica u skladu sa florističkim principima Braun-Blanqueta),
- biodiverzitet staništa (EUNIS klasifikacija staništa)
- biodiverzitet predela (Matvejevo shvatanje predela - bioma).




Posetite web stranice Zavoda za zaštitu prirode Srbije
http://www.natureprotection.org.yu/

[stefan]

Zakoni i podzakonski akti u nasoj zemlji



* Zakon o zaštiti životne sredine
"Službeni glasnik RS", broj: 135/04


* Pravilnik o vrsti opreme i sadržini i izgledu oznake inspektora za zaštitu životne sredine
"Službeni glasnik RS", broj: 35/05


* Pravilnik o vrsti opreme i sadržini i izgledu oznake inspektora za zaštitu životne sredine
"Službeni glasnik RS", broj: 35/05


* Pravilnik o obrascu službene legitimacije inspektora za zaštitu životne sredine
"Službeni glasnik RS", broj: 35/05


* Zakon o zaštiti životne sredine
PRESTAJE DA VAŽI - sa 135/04 - osim odredaba kojima se ureÄ'uje zaÅ¡tita vazduha, zaÅ¡tita prirodnih dobara i zaÅ¡tita od buke
"Službeni glasnik RS", broj: 66/91, 83/92, 53/93, 67/93, 48/94, 53/95, 135/04


* Pravilnik o nac(inu postupanja sa otpacima koji imaju svojstvo opasnih materija
"Službeni glasnik RS", broj: 12/95


* Pravilnik o metodologiji za procenu opasnosti od hemijskog udesa i od zaga?ivanja životne sredine, merama pripreme i merama za otklanjanje posledica
"Službeni glasnik RS", broj: 60/94


* Pravilnik o kriterijumima za odreÄ'ivanje lokacije i ureÄ'enje deponija otpadnih materija
"Službeni glasnik RS", broj: 54/92


* Pravilnik o graničnim vrednostima emisije, načinu i rokovima merenja i evidentiranja podataka
"Službeni glasnik RS", broj: 30/97, 35/97


* Pravilnik o dokumentaciji koja se podnosi uz zahtev za izdavanje dozvole za uvoz, izvoz i tranzit otpada
"Službeni list SRJ", broj: 69/99


* Pravilnik o bližim uslovima koje moraju da ispunjavaju stručne organizacije koje vrše merenja emisije i imisije - "Službeni glasnik RS", broj: 5/02


* Pravilnik o dozvoljenom nivou buke u životnoj sredini
"Službeni glasnik RS", broj: 54/92


* Zakon o strateškoj proceni uticaja na životnu sredinu
"Službeni glasnik RS", broj: 135/04


* Zakon o proceni uticaja na životnu sredinu
"Službeni glasnik RS", broj: 135/04


* Uredba o utvrÄ'ivanju Liste projekata za koje je obavezna procena uticaja i Liste projekata za koje se može zahtevati procena uticaja na životnu sredinu
"Službeni glasnik RS", broj: 84/05


* Pravilnik o sadržini zahteva o potrebi procene uticaja i sadržini zahteva za odreÄ'ivanje obima i sadržaja studije o proceni uticaja na životnu sredinu
"Službeni glasnik RS", broj: 69/05


* Pravilnik o sadržini, izgledu i načinu voÄ'enja javne knjige o sprovedenim postupcima i donetim odlukama o proceni uticaja na životnu sredinu
"Službeni glasnik RS", broj: 69/05


* Pravilnik o sadržini studije o proceni uticaja na životnu sredinu
"Službeni glasnik RS", broj: 69/05


* Pravilnik o radu tehničke komisije za ocenu studije o proceni uticaja na životnu sredinu
"Službeni glasnik RS", broj: 69/05


* Pravilnik o postupku javnog uvida, prezentaciji i javnoj raspravi o studiji o proceni uticaja na životnu sredinu - "Službeni glasnik RS", broj: 69/05


* Zakon o integrisanom sprečavanju i kontroli zagaÄ'ivanja životne sredine
"Službeni glasnik RS", broj: 135/04


* Uredba o vrstama aktivnosti i postrojenja za koje se izdaje integrisana dozvola
"Službeni glasnik RS", broj: 84/05.


* Uredba o sadržini programa mera prilagoÄ'avanja rada postojećeg postrojenja ili aktivnosti propisanim uslovima - "Službeni glasnik RS", broj: 84/05


* Uredba o kriterijumima za odreÄ'ivanje najboljih dostupnih tehnika, za primenu standarda kvaliteta, kao i za odreÄ'ivanje graničnih vrednosti emisija u integrisanoj dozvoli
"Službeni glasnik RS", broj: 84/05


* Pravilnik o sadržini i načinu voÄ'enja registra izdatih integrisanih dozvola
"Službeni glasnik RS", broj: 69/05


* Zakon o nacionalnim parkovima
"Službeni glasnik RS", broj: 39/93, 44/93, 53/93, 67/93, 48/94


* Uredba o zaštiti prirodnih retkosti
"Službeni glasnik RS", broj: 50/93, 93/93


* Uredba o stavljanju pod kontrolu korišćenja i prometa divlje flore i faune
"Službeni glasnik RS", broj: 31/05, 45/05


* Pravilnik o registru zaštićenih objekata prirode
"Službeni glasnik RS", broj: 30/92


* Pravilnik o obrascu legitimacije nadzornika nacionalnog parka
"Službeni glasnik RS", broj: 70/94


* Pravilnik o načinu obeležavanja zaštićenih prirodnih dobara
"Službeni glasnik RS", broj: 30/92, 24/94, 17/96.


* Pravilnik o kategorizaciji zaštićenih prirodnih dobara
"Službeni glasnik RS", broj: 30/92


* Odluka o stavljanju pod zaštitu biljnih vrsta kao prirodnih retkosti
"Službeni glasnik SRS", broj: 11/90, 49/91


* Odluka o stavljanju pod zaštitu životinjskih vrsta, kao prirodnih retkosti
"Službeni glasnik SRS", broj: 11/90, 49/91


* Zakon o ribarstvu
"Službeni glasnik RS", broj: 35/94, 38/94


* Uredba o visini naknade za korišćenje ribarskog područja
"Službeni glasnik RS", broj: 1/03


* Pravilnik o tehničkim uslovima koje mora da ispunjava ribnjak
"Službeni glasnik SRS", broj: 27/81


* Pravilnik o obrascu legitimacije čuvara ribarskog područja
"Službeni glasnik RS", broj: 49/95


* Pravilnik o obrascu dozvole za privredni ribolov
"Službeni glasnik RS", broj: 49/95


* Pravilnik o obrascu dozvole za sportski ribolov
"Službeni glasnik RS", broj: 49/95


* Pravilnik o načinu, alatima i sredstvima kojima se obavlja ribolov
"Službeni glasnik RS", broj: 25/95


* Pravilnik o načinu obeležavanja granica ribarskog područja, odnosno dela ribarskog područja na kojem je zabranjen ili ograničen ribolov
"Službeni glasnik RS", broj: 49/95


* Zakon o postupanju sa otpadnim materijama
"Službeni glasnik RS", broj: 25/96, 26/96


* Pravilnik o uslovima i načinu razvrstavanja, pakovanja i čuvanja sekundarnih sirovina
"Službeni glasnik RS", broj: 55/01


* Pravilnik o opasnim materijama u vod

ama
"Službeni glasnik SRS", broj: 31/82
* Pravilnik o načinu i minimalnom broju ispitivanja kvaliteta otpadnih voda
"Službeni glasnik SRS", broj: 47/83, 13/84


* Pravilnik o dozvoljenim količinama opasnih i štetnih materija u zemljištu i metodama za njihovo ispitivanje
"Službeni glasnik RS", broj: 23/94


* Uredba o utvrÄ'ivanju Programa kontrole kvaliteta vazduha u 2004. i 2005. godini
"Službeni glasnik RS", broj: 48/04, 54/04


* Pravilnik o graničnim vrednostima, metodama merenja i emisije, kriterijumima za uspostavljanje mernih mesta i evidenciji podataka
"Službeni glasnik RS", broj: 54/92, 30/99


* Zakon o zaštiti od jonizujućih zračenja
"Službeni list SRJ", broj: 46/96, 85/05


* Pravilnik o maksimalnim granicama radioaktivne kontaminacije čovekove sredine i o vršenju dekontaminacij
"Sl.list SFRJ" br.8/87


* Odluka o stručnoj spremi i zdravstvenim uslovima lica koja rade sa izvorima jonizujućih zračenja


* Odluka o evidencijama o izvorima jonizujućih zračenja i o ozračenosti stanovništva, pacijenata i lica koja su pri radu izložena dejstvu jonizujućih zračenja


* Odluka o sistematskom ispitivanju sadržaja radionuklida u životnoj sredini


* Odluka o uslovima koje moraju ispunjavati pravna lica za vršenje merenja radi procene stepena izloženosti jonizujucim zračenjima lica koja rade sa izvorima zračenja, pacijenata i stanovništva
"Službeni list SRJ", br. 45/97


* Pravilnik o nacinu primene izvora jonizujućih zračenja u medicini


* Pravilnik o uslovima koje moraju ispunjavati pravna lica za vršenje sistematskog ispitivanja sadržaja radionuklida u životnoj sredini


* Pravilnik o uslovima za promet i korišćenje radioaktivnih materijala, rendgen aparata i drugih ureÄ'aja koji proizvode jonizujuća zračenja


* Pravilnik o granicama izlaganja jonizujućim zračenjima
"Službeni list SRJ", br. 32/98


* Pravilnik o uslovima koje moraju ispunjavati pravna lica za vršenje dekontaminacije


* Pravilnik o granicama radioaktivne kontaminacije životne sredine i o načinu sprovoÄ'enja dekontaminacije


* Pravilnik o nacinu i uslovima, sakupljanja, čuvanja, evidentiranja, skladiÅ¡tenja, obraÄ'ivanja i odlaganja radioaktivnog otpadnog materijala
"Službeni list SRJ", br. 9/99


* Pravilnik o izmeni Pravilnika o uslovima koje moraju ispunjavati pravna lica za vršenje sistematskog ispitivanja sadržaja radionuklida u životnoj sredini
"Službeni list SRJ", br. 67/2002


* Zakon o utvrÄ'ivanju i razvrstavanju rezervi mineralnih sirovina i prikazivanju podataka geoloÅ¡kih istraživanja
"Službeni list SRJ", broj: 12/98, 13/98


* Zakon o geološkim istraživanjima
"Službeni glasnik RS", broj: 44/95


* Uredba o utvrÄ'ivanju Programa izvoÄ'enja geoloÅ¡kih istražnih radova za 2005. godinu
"Službeni glasnik RS", broj: 74/05


* Pravilnik o uslovima i kriterijumima za ustupanje izvoÄ'enja geoloÅ¡kih istražnih radova i dodelu sredstava za izvoÄ'enje tih radova
"Službeni glasnik RS", broj: 51/96


* Pravilnik o uslovima, načinu i programu polaganja stručnog ispita za obavljanje poslova izrade projekata i elaborata i izvoÄ'enja geoloÅ¡kih istraživanja
"Službeni glasnik RS", broj: 21/96


* Pravilnik o sadržini projekata geoloških istraživanja i elaborata o rezultatima geoloških istraživanja
"Službeni glasnik RS", broj: 51/96


* Pravilnik o sadržini dokumentacije koja se odnosi na hidrogeološke i inženjersko-geološke podloge
"Službeni glasnik SRS", broj: 26/84


* Pravilnik o kriterijumima na osnovu kojih se odreÄ'uje potencijalnost područja u pogledu pronalaženja mineralnih sirovina
"Službeni glasnik RS", broj: 51/96


* Zakon o proizvodnji i prometu otrovnih materija
"Službeni list SRJ", broj: 15/95, 28/96, 37/02


* Spisak otrova čiji su proizvodnja, promet i korišćenje zabranjeni
"Službeni list SRJ", broj: 12/00


* Lista otrova razvrstanih u grupe
"Službeni list SRJ", broj: 12/00


* Zakon o prevozu opasnih materija
"Službeni list SFRJ", broj: 27/90, 45/90, 24/94, 28/96, 21/99, 44/99, 68


* Uredba o prevozu opasnih materija u drumskom i železničkom saobraćaju
"Službeni glasnik RS", broj: 53/02


Propisi iz drugih oblasti koji se primenjuju u oblasti zaštite životne sredine

* Zakon o Å¡umama
"Službeni glasnik RS", broj: 46/91, 83/92, 54/93, 60/93, 53/93, 67/93, 48/94, 54/96


* Uredba o utvrÄ'ivanju Programa zaÅ¡tite i unapreÄ'ivanja Å¡uma za 2005. godinu
"Službeni glasnik RS", broj: 20/05


* Pravilnik o uslovima i kriterijumima za dodelu i korišćenje sredstava za zaÅ¡titu i unapreÄ'enje Å¡uma
"Službeni glasnik RS", broj: 58/04


* Zakon o lovstvu
"Službeni glasnik RS", broj: 39/93, 44/93, 60/93


* Pravilnik o visini štete za bespravno ulovljenu ili na drugi način uništenu divljač
"Službeni glasnik RS", broj: 19/00, 29/00


* Pravilnik o utvrÄ'ivanju Programa unapreÄ'ivanja zaÅ¡tite i gajenja divljači u lovnoj 2005/2006. godini
"Službeni glasnik RS", broj: 27/05


* Naredba o lovostaju divljači
"Službeni glasnik RS", broj: 19/02


* Zakon o vodama
"Službeni glasnik RS", broj: 46/91, 53/93, 67/93, 48/94, 54/96


* Zakon o rudarstvu
"Službeni glasnik RS", broj: 44/95, 85/05



tekst preuzet sa http://www.well.org.yu/